Vi phạm khoản 5 Điều 3 Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15/5/2018 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng Điều 65 Bộ luật hình sự, theo đó: “Người phạm tội nhiều lần, trừ trường hợp người phạm tội là người dưới 18 tuổi” thì không được cho hưởng án treo.
Ngày 19/10/2020, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã ban hành Kháng nghị giám đốc thẩm số 11/QĐ-VKSTC-V7 đối với Quyết định giám đốc thẩm số 46/2019/HS-GĐT ngày 31/10/2019 của ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nang. Đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm hủy Quyết định giám đốc thẩm nêu trên và giữ nguyên Bản án hình sự phúc thẩm số 85/2019/HSPT ngày 25/02/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk đối với bị cáo Phan Sỹ Nhựt. Vụ Thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử hình sự (Vụ 7) thông báo rút kinh nghiệm trong việc áp dụng pháp luật đối với bị cáo, nhằm bảo đảm cho việc xét xử đúng quy định của pháp luật.
1. Nội dung vụ án
Ngày 12/6/2018, đối tượng tên Cường (chưa xác định được nhân thân, lai lịc đưa cho Phan Văn Hào tài khoản DX19D40000 tại trang Web Bong88.com, mật khi HHHH6666 để đánh bạc bằng hình thức cá độ bóng đá qua mạng internet, trong t khoản có 2.000 điểm. Cường và Hào thỏa thuận 01 điểm tương ứng với 40.000 đồng và thắng, thua đủ 10.000.000 đồng thì đưa tiền. Đến ngày 14/6/2018, Phan Sỹ Nhựt là bạn của Hào nói với Hào cho tham gia cá độ bóng đá nên Hào đã tách ra số tài khoản là DX19D400001, mật khẩu Mmmm9999, trong tài khoản có 1.500 điểm. Hào và Nhựt thỏa thuận 01 điểm tương ứng với 50.000 đồng và thống nhất đến ngày hôm sau thanh toán tiền thắng thua. Cụ thể: Ngày 06/7/2018, Nhựt tham gia cá độ 4.570 điểm tương ứng với số tiền là 228.500.000 đồng, kết quả Nhựt thua 36.897.000 đồng; Ngày 07/7/2018 là 2.574 điểm tương ứng với số tiền là 128.700.000 đồng, kết quả Nhụt thắng là 35.879.000 đồng; Ngày 08/7/2018 là 20 điểm tương ứng với số tiền là 1.000.000 đồng, kết quả Nhựt thắng là 880.000 đồng; Ngày 09/7/2018, Nhựt là 490 điểm tương ứng với số tiền là 24.500.000 đồng, kết quả Nhựt thua 13.550.000 đồng; Ngày 10/7/2018 là 871 điểm tương ứng với số tiền là 43.550.000 đồng, kết quả Nhựt thắng là 21.360.000 đồng; Ngày 11/7/2018 là 389 điểm tương ứng với số tiền là 19.450.000đồng, kết quả Nhựt thắng là 1.590.000 đồng; Ngày 12/7/2018 là 150 điểm tương ứng với số tiền là 7.500.000 đồng, kết quả Nhựt thua 2.180.000 đồng; Ngày 14/7/2018 là 270 điểm tương ứng với số tiền là 13.500.000 đồng, kết quả Nhụt thua 3.120.000 đồng. Đến khoảng 22 giờ 30 phút ngày 14/7/2018, Công an huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk bắt quả tang Phan Sỹ Nhựt đang đăng nhập vào tài khoản DX19D400001 để đánh bạc với Phan Văn Hào với số tiền là 10.000.000 đồng. Ngày 15/7/2018, Phan Văn Hào đến Công an huyện Krông Pắc đầu thú. Tổng số tiền đánh bạc giữa Phan Văn Hào và Phan Sỹ Nhựt là 476.700.000 đồng.
2. Quá trình giải quyết vụ án
Tại Bản án hỉnh sự sơ thẩm số 93/2018/HSST ngày 28/11/2018, Tòa án nhân dân huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk áp dụng điểm b, c khoản 2 Điều 321; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51; điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ luật hình sự năm 2015 xử phạt Phan Sỹ Nhựt 03 năm tù về tội “Đánh bạc”.
Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm còn quyết định về hình phạt đối với bị cáo Phan Văn Hào, xử lý vật chứng, án phí và quyền kháng cáo.
Ngày 06/12/2018, bị cáo Phan Sỹ Nhụt kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và xin hưởng án treo.
Tại Bản án hình sự phúc thẩm số 85/2019/HSPT ngày 25/02/2019, Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk không chấp nhận kháng cáo của bị cáo Phan Sỹ Nhụt, giữ nguyên Bản án hình sự sơ thẩm số 93/2018/HSST ngày 28/11/2018 của Tòa án nhân dân huyện Krông Pắc về phần hình phạt đối với bị cáo Phan Sỹ Nhựt.
Tại Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 05/2019/KN-HS ngày 01/7/2019, Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng kháng nghị một phần đối với Bản án hình sự phúc thẩm số 85/2019/HSPT ngày 25/02/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk; Đề nghị ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng xét xử giám đốc thẩm sửa Bản án hình sự phúc thẩm số 85/2019/HSPT ngày 25/02/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk về phần hình phạt đối với Phan Sỹ Nhựt theo hướng cho bị cáo được hưởng án treo.
Tại Quyết định giám đốc thẩm số 46/2019/HS-GĐT ngày 31/10/2019, ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng chấp nhận Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm sổ 05/2019/KN-HS ngày 01/7/2019 của Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng. Sửa Bản án hình sự phúc thẩm số 85/2019/HSPT ngày 25/02/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk về phần hình phạt theo hướng giữ nguyên mức hình phạt 03 năm tù nhưng cho bị cáo Phan Sỹ Nhựt được hưởng án treo, thời gian thử thách là 05 năm tính từ ngày quyết định giám đốc thẩm có hiệu lực pháp luật.
3. Vấn đề cần rút kinh nghiệm
Bị cáo Phan Sỹ Nhụt phạm tội “Đánh bạc” với 02 tình tiết định khung hình phạt quy định tại các điểm b, c khoản 2 Điều 321 Bộ luật hình sự là “Tiền dùng đánh bạc trị giá 50.000.000 đồng trở lên” và “Sử dụng mạng internet, mạng máy tính để phạm tội”; bị cáo có 01 tình tiết tăng nặng hình phạt là “Phạm tội 02 lần trở lên” quy định tại điểm g khoản 1 Điều 52 Bộ luật hình sự. Do vậy, Quyết định giám đốc thẩm của ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng chấp nhận kháng nghị của Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng sửa Bản án hình sự phúc thẩm số 85/2019/HSPT ngày 25/02/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk về phần hình phạt theo hướng giữ nguyên mức hình phạt 03 năm tù nhưng cho Phan Sỹ Nhựt được hưởng án treo, thòi gian thử thách 05 năm là vi phạm khoản 5 Điều 3 Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15/5/2018 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng Điều 65 Bộ luật hình sự, theo đó: “Người phạm tội nhiều lần, trừ trường hợp người phạm tội là người dưới 18 tuổi” thì không được cho hưởng án treo.
Theo Biên bản kết luận giám định số 92/GĐPỴ ngày 20/2/2019 của Phòng giám định pháp y Bệnh viện Ưng bướu Thành phố Hồ Chí Minh có ghi việc giám định đối với Phan Sỹ Nhựt là do bệnh nhân đến Phòng giám định pháp y Bệnh viện Ưng bướu Thành phố Hồ Chí Minh để khám, giám định bệnh tật. Căn cứ vào các tài liệu xác minh của Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao thì Hồ sơ bệnh án và Biên bản kết luận giám định của Bệnh viện Ưng bướu Thành phố Hồ Chí Minh đối với Phan Sỹ Nhụt có dấu hiệu bị làm giả. Tại Công văn số 1181/BVƯB-KHTH ngày 22/5/2020 của Bệnh viện ưng bướu Thành phố Hồ Chí Minh xác nhận: Không có trường hợp bệnh nhân Phan Sỹ Nhựt đến khám và điều trị tại Bệnh viện Ưng bướu; Bệnh viện Ưng bướu không có Phòng Giám định pháp y; TS.BS Phạm Xuân Dũng hiện là Giám đốc Bệnh viện từ năm 2017 đến nay; Bệnh viện Ung bướu không có cán bộ viên chức nào tên Nguyễn Văn Minh và kèm theo mẫu con dấu của Bệnh viện Ưng bướu.
Do đó, Chánh án Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng căn cứ vào Hồ sơ bệnh án và Biên bản kết luận giám định nêu trên để kháng nghị giám đốc thẩm khi chưa kiểm tra, xác minh làm rõ là không có cơ sở. Sau đó, ủy ban thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng tiếp tục căn cứ vào Hồ sơ bệnh án và Biên bản kết luận giám định đó để cho bị cáo được hưởng án treo là có sai lầm nghiêm trọng trong áp dụng pháp luật, xử lý không nghiêm đối với bị cáo, không đáp ứng yêu cầu đấu tranh tội phạm sử dụng công nghệ cao trong giai đoạn hiện nay.
Khi Thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử giám đốc thẩm, Kiểm sát viên đã phát hiện ra sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật của Ủy ban thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nằng, kịp thời báo cáo Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng đề nghị Viện kiểm sát nhân dân tối cao kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm.
Vụ Thực hành quyền công tổ và kiểm sát xét xử hình sự Viện kiểm sát nhân dân tối cao thông báo để Viện kiểm sát nhân dân cấp cao 1, 2, 3; Viện kiểm sát nhân dân địa phương nghiên cứu, rút kinh nghiệm chung nhằm nâng cao chất lượng công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử các vụ án hình sự./.